Reuzenotter bescherming en behoud in Suriname

De reuzenotter staat vermeld in bijlage I van de Conventie inzake internationale handel in bedreigde diersoorten (CITES) en wordt door de IUCN vermeld als bedreigd. Deze soort is wettelijk beschermd in Suriname, hoewel dit zelden wordt gehandhaafd. De totale omvang van de wereldwijde reuzenotterpopulatie is klein, maar, belangrijker nog, individuele subpopulaties zijn gefragmenteerd en klein. Door zijn opvallende gedrag en sociale aard is deze soort gemakkelijk uit te roeien en daardoor uiterst kwetsbaar. De reuzenotter is intrinsiek kwetsbaar voor uitsterven vanwege de lage veerkracht van het leefgebied, het feit dat slechts 25 -33% van de totale populatie zich voortplant, late volwassenheid, late broedleeftijd, vermoedelijk lage tijdelijke overleving en lage overleving van welpen. Deze soort wordt verspreid op continentale schaal, maar ze kunnen minder dan 5%, vaak minder dan 1% van een bepaald stroomgebied bezetten. Dit betekent dat veranderingen in deze specifieke habitat, of effecten daarin, ernstige gevolgen zullen hebben, zelfs als slechts een fractie van het totale gebied wordt aangetast (IUCN, 2020). De vitale verbinding met rivieren en wetlands maakt de reuzenotter veel vatbaarder voor veranderingen en bedreigingen in met name kleine stroomgebieden, zoals de Coesewijne-rivier.

Het hoofddoel van dit project is het ontwikkelen van natuurbeschermingsacties en bewustwording van het belang van het behoud van reuzenotters in Suriname.

WPS zal dit project in de Coesewijnerivier uitvoeren, omdat deze locatie een van de hoogste populatiedichtheden had tijdens onderzoeken in de periode 1976-1978. Verder is deze locatie een uitstekende habitat voor reuzenotters vanwege de overstroombare moerassen en langzaam stromende zwartwaterkreken (Duplaix, 1980). De Coesewijnerivier wordt intensief gebruikt door vissers en jagers uit de stad en mensen in groten getale langs de rivier. Het vermoeden bestaat dat er ook op reuzenottercampsites wordt gekampeerd en dat zou een bedreiging kunnen vormen voor de reuzenotterpopulatie.

Hoofdactiviteiten zijn onder andere:

  1. Verzamelen van reuzenotter populatie gegevens door het uitvoeren van enquêtes, waterkwaliteitsmetingen en bepaling van bedreigingen in de Coesewijne-rivier in samenwerking met Natuurbeheer en lokale gemeenschappen en het schrijven van een populatie- en bedreigingsstatusrapport.

  2. Trainen van lokale bewoners van de inheemse gemeenschappen Kalebaskreek en Bigi Poika als veldassistenten voor onderzoeksactiviteiten en het creëren van werkgelegenheid voor lokale bewoners als gidsen en lokale rangers.

  3. Ontwikkeling van een reuzenotter-beschermingsplan, inclusief het opzetten van een langetermijn monitoringprogramma voor reuzenotters op basis van het populatiestatusrapport met betrokkenheid van de Natuurbeheer en de lokale gemeenschappen.

  4. Het bewustzijn vergroten over het belang van de reuzenotter voor de lokale gemeenschappen, vissers en jagers door awerness materiaal te ontwikkelen en te verspreiden.

Verder streven we ernaar fondsen te vinden om de implementatie van het ontwikkelde reuzenotterbeschermingsplan te starten, inclusief een langetermijn monitoringprogramma waarin de inheemse gemeenschappen van Kalebaskreek en Bigi Poika een belangrijke rol spelen. Verder zal het nodig zijn om Natuurbeheer te ondersteunen met logistiek, zodat de natuurbeschermingswet en het ontwikkelde natuurbeschermingsbeleid gehandhaafd kan worden, alsook ondersteuning van de inheemse gemeenschappen bij de ontwikkeling van alternatieve inkomstenbronnen, zoals ecotoerisme op basis van wilde dieren.